Skoro svaki peti kredit odobren u Crnoj Gori kasni sa otplatom, što predstavlja problem kako privredi, tako i bankama.
Kako je saopšteno Dnevnim novinama iz Centralne banke, uskoro će biti predloženo odgovarajuće zakonsko rješenje koje bi trebalo da pomogne bankama, ali i privredi koja ima problema sa likvidnošću. Najvjerovatnije će biti riječ o “lex specialisu” koji bi podržao vansudsko restrukturiranje kredita.
„Svjetska banka, Centralna banka Crne Gore i Ministarstvo finansija rade na kreiranju sistemskog zakonskog rješenja (najvjerovatnije Lex specialisa) koji bi podržao vansudsko restrukturiranje kredita“, saopšteno je Dnevnim novina iz CBCG.
U ovaj proces su uključeni i Ministarstvo ekonomije, Udruženje banaka, Privredni sud, druge relevantne institucije i internacionalni eksperti.
“Odgovarajuće zakonsko rješenje će osnažiti i na dugoročan i sistemski način pomoći u rješavanju problema nekvalitetnih kredita kod korporativnog sektora koji ima problema sa likvidnošću”, objasnila je Specijalna savjetnica glavnog ekonomiste Zorica Kalezić.
Nekvalitetni krediti na kraju prošle godine, prema preliminarnim podacima, iznosili su 327,84 miliona eura, odnosno oko 17,6 odsto vrijednosti ukupnih kredita i veći su u odnosu na 2011. godinu, kada su iznosili 15,5 odsto ukupnih kredita.
“Nekvalitetni krediti posljednje tri godine predstavljaju jedan od najznačajnijih faktora rizika finansijske stabilnosti, koji je, između ostalih, uticao na usporavanje ekonomske aktivnosti”, istakla je Kalezić.
Ona je objasnila da postoji visok nivo povratne veze između nekvalitetnih kredita i usporene aktivnosti korporativnog sektora. Prilagođavanje troškova proizvodnje na smanjeni prihod se uglavnom ogledao kroz smanjenje zarada i produženja rokova izmirenja obaveza, kako prema bankama tako i prema dobavljačima.
“Na ovaj način, imamo situaciju da su kompanije fokusirane na izmirivanje ovih obaveza, pod otežanim uslovima uz nemogućnost finansiranja bilo kog vida investicione aktivnosti. Sa druge strane, rast nezaposlenosti i pad realnih zarada predstavlja najvažnije determinante nekvalitetnih kredita stanovništva”, kazala je Kalezić.
Prema posljednjim raspoloživim podacima koji se odnose na treći kvartal 2012. godine, 114,5 miliona eura ili 26,04 odsto ukupnih kredita koji kasne sa otplatom se odnosilo na stanovništva, dok se ostatak od 325,2 miliona eura ili 73,96 odsto odnosio na pravna lica.
Prema preliminarnim podacima ukupan iznos restrukturiranih kredita zaključno sa 31. decembrom iznosio je 312,7 miliona eura.
Lex specialis je izraz koji označava zakon kojim se uređuje poseban predmet, a potiče od latinske pravne maksime lex specialis derogat legi generali.
Po ovoj doktrini zakon kojim se uređuje određena tema jači od zakona koji reguliše samo opšta pitanja.
