Stopa realnog rasta BDP-a u ovoj godini biće do četiri odsto i crnogorska ekonomija se nalazi na uzlaznoj putanji, ali će se u narednom periodu suočiti sa velikim brojem rizika, poručeno je između ostalog na sjednici Savjeta Centralne banke Crne Gore kojom je predsjedavao guverner Milojica Dukić. Savjet je usvojio Izvještaj guvernera o poslovanju i sprovođenju politike Centralne banke Crne Gore za avgust i septembar 2015. godine, u kome je konstatovano da su aktivnosti Centralne banke u ovom periodu realizovane u skladu sa planiranim obavezama utvrđenim Programom rada Centralne banke u 2015. godini.
U saopštenju se navodi da je Savjet analizirao i ocijenio uticaj potencijalnih rizika na stanje finansijske stabilnosti i zaključio da je finansijski sistem stabilan, a nivo sistemskog rizika umjeren.
“Savjet je usvojio Preporuke Vladi Crne Gore za vođenje ekonomske politike u 2016. godini. Na sjednici je konstatovano da se u ovoj godini očekuje stopa realnog rasta BDP-a do četiri odsto. U pitanju je rast veći od projektovanog, koji je u velikoj mjeri posljedica snažnijeg rasta turizma i sa njime povezanih djelatnosti u ovoj godini. Takođe, i ostali sektori bilježe povećanje aktivnosti koje se djelimično objašnjava realnim povećanjem, a djelimično niskom bazom od prošle godine. Povoljne vremenske prilike, kao i povoljne eksterne okolnosti, tokom 2015. godine, uslovile su značajan rast u oblasti turizma, ali se otvorilo pitanje suše i ranjivosti koje ona može izazvati u oblasti poljoprivrede i energetskom sektoru, u narednom periodu”, stoji u saopštenju.
Očekuje se da će budžetski deficit biti na visokom nivou, usljed značajnog povećanja izdataka za potrebe izgradnje autoputa.
“Ipak, olakšavajuća okolnost je što je strukturni budžetski deficit nizak. Deficit tekućeg računa platnog bilansa je za prvih šest mjeseci ove godine bio viši u odnosu na isti period prethodne godine i pokazatelj je, djelimično, oporavka privredne djelatnosti ali niske konkurentnosti izvoznih proizvoda i usluga. Iako je javni dug došao do nivoa od 60 odsto, ali ostaje očekivanje da će njegova razvojna komponenta kreirati novu vrijednost u budućnosti”, navodi se u saopštenju.
Na Savjetu je konstatovano da se crnogorska ekonomija nalazi na uzlaznoj putanji rasta ali da će se i u narednom periodu suočiti sa velikim brojem rizika.
“To se prije svega odnosi na očuvanje fiskalne stabilnosti, visok stepen nelikvidnosti realnog sektora, nizak nivo konkurentnosti, visoko učešće loših kredita i posljedično visoke kamatne stope, nediversifikovanost izvoza, visok deficit tekućeg računa platnog bilansa, i drugo”, piše u saopštenju.
Savjet smatra da akcenat ekonomske politike u 2016. godini treba da bude na fiskalnoj politici, odnosno opreznoj javnoj potrošnji, koja bi bila na nivou tekućih prihoda budžeta.
“Iako će i u 2016. godini, zbog izgradnje auto-puta, postojati visok budžetski deficit, strukturni deficit ne bi trebalo da bude veći od jedan odsto. Na ovaj način bi se očuvala fiskalna stabilnost i ne bi se ušlo u zonu povećanog rizika javnih finansija. Takođe, prioritet treba staviti i na strukturnim reformama koje će promovisati rast i razvoj, konkurentnost privrede i kreirati stabilnost”, smatra Savjet.
Kako se dalje dodaje, najvažnije mjere ekonomske politike treba da se odnose na nastavak fiskalne konsolidacije, postupnu promjenu modela razvoja, unaprjeđenje konkurentnosti crnogorske privrede, dinamiziranje pregovora sa EU, nastavak strukturnih reformi i privatizacije, donošenje sistemskih zakona u skladu sa najboljom međunarodnom praksom, nastavak deregulacije, otklanjanje biznis barijera, i drugo.
Savjet je usvojio Informaciju o stanju bankarskog sektora Crne Gore u septembru 2015. godine u kojoj je konstatovan rast aktive, kredita i potraživanja, depozita, ukupnih pozajmica i likvidnih sredstava u odnosu na prethodni mjesec, kao i u odnosu na decembar 2014. godine.
“Kreditna aktivnost banaka u toku devet mjeseci 2015. godine ostvaruje rast od 26,1 odsto u odnosu na isti period prethodne godine. Aktivne efektivne kamatne stope na novoodobrene kredite ostvaruju rast, dok pasivne kamatne stope na ukupne depozite bilježe pad u odnosu na prethodni mjesec. Evidentno je poboljšanje svih koeficijenata kvaliteta aktive na mjesečnom nivou”, piše u saopštenju.
Ocijenjeno je da stabilnosti bankarskog sektora, pored visokog nivoa likvidnosti i solventnosti, doprinosi daljem smanjenju nekvalitetnih kredita i potraživanja.
Takođe, finansijski rezultat na nivou sistema je pozitivan ali na značajno nižem nivou u odnosu na prethodni mjesec usled primjene Zakona o konverziji CHF kredita u eure.
Savjet se upoznao sa Izvještajem o radu bankarskog ombudsmana u periodu od januara do septembra 2015. godine.
Izvor: CdM
