Nekvalitetni krediti, odnosno oni čija otplata kasni duže od tri mjeseca ili je stopirana, porasli su za godinu 25,6 miliona eura ili 15,7 odsto. Oni su na kraju juna ukupno vrijedili 188,9 miliona, zvanični su podaci Centralne banke (CBCG).
Loši krediti domaćih banaka činili su na kraju drugog kvartala 5,7 odsto ukupnih kredita. Samo u prvih šest mjeseci ove godine loši krediti porasli su za 15,9 miliona eura.
“Kao rezultat zaključavanja ekonomije u proteklom periodu, u cilju suzbijanja negativnih efekata epidemije kovid-19, određene djelatnosti suočile su se sa krizom likvidnosti i solventnosti, nezaposlenost u zemlji je povećana, pa su i nekvalitetni krediti očekivano imali tendenciju rasta”, ocjenjuje se u Makroekonomskom izvještaju CBCG za drugi kvartal ove godine, prenosi Pobjeda.
Probleme u otplati kredita imaju i privrednici i građani. Pandemija se posebno negativno odrazila na sposobnost hotelijera i ugostitelja da servisiraju kreditne obaveze, pa su ta pravna lica imala najveći godišnji rast nekvalitetnih kredita od 12,9 miliona eura ili 126,9 odsto. Istovremeno, kod preduzeća iz sektora građevine zabilježen je najveći pad loših kredita, pa su oni smanjeni 8,5 miliona ili za četvrtinu u odnosu na jun 2020.
Kada je riječ o crnogorskim građanima, vrijednost njihovih loših kredita porasla je 7,2 miliona eura ili 12,6 odsto za godinu. Veće poteškoće u otplati obaveza imali su stranci, čiji su nekvalitetni krediti u domaćim bankama porasli 14,6 miliona eura ili čak 176,1 odsto u odnosu na jun 2020.
“Krediti koji kasne sa otplatom na kraju juna su iznosili 166,2 miliona eura i činili su 5,02 odsto ukupnih kredita banaka. Oni su zabilježili rast od 21,9 miliona eura ili 15,2 odsto u odnosu na kraj prošle godine, dok su u odnosu na isti period 2020. porasli 19,7 miliona eura ili 13,5 odsto”, precizirali su u CBCG.
Krediti banaka koje posluju na crnogorskom tržištu su na kraju juna ukupno vrijedili 3,31 milijardu eura, a od početka godine porasli su 152,5 miliona.
Od toga su domaća pravna lica i preduzetnici dugovali 1,47 milijardi eura, a građani 1,41 milijardu.
Dug privrede po osnovu kredita od početka godine je porastao 21,6 miliona eura. Ovo povećanje zaduženosti, kako navode u vrhovnoj monetarnoj instituciji, je najvećim dijelom rezultat rasta kredita datih trgovačkim preduzećima, hotelijerima, ugostiteljima, građevinarima, te kompanijama iz sektora prerađivačke industrije.
Posmatrano po namjeni, na kraju juna ove godine najviše pozajmica banaka odnosilo se na gotovinske kredite 22,2 odsto, krediti za likvidnost činili su 20 odsto, stambeni 14,8 odsto, refinansiranje obaveza prema drugim bankama 9,3 odsto, krediti za nabavku osnovnih sredstava 5,7 odsto, prekoračenja po tekućem računu 3,9 odsto, a krediti za izgradnju i adaptaciju građevinskih objekata 2,7 odsto. Preostali dio od 21,4 odsto sredstava banaka iskorišćeno je za pripremu turističke sezone, putem kreditnih kartica, potrošačkih kredita, kupovinu automobila, kupovinu hartija od vrijednosti i ostale namjene.
“Ekonomska kretanja izazvana epidemijom kovid-19 djelovala su i na promjenu strukture kredita po namjeni. Tako su, u odnosu na isti period prethodne godine, krediti za likvidnost ostvarili rast od 142,1 milion eura ili 27,2 odsto, nakon čega slijede krediti za refinansiranje obaveza prema drugim bankama koji bilježe rast od 99,7 miliona eura ili 47,6 odsto”, istakli su u CBCG.
Rast od 61,4 miliona imali su i stambeni krediti, dok su za trećinu smanjeni krediti za izgradnju i adaptaciju građevinskih objekata, čiji je pad 48,3 miliona eura.
Kada je riječ o stanovništvu, zaduženost građana po osnovu kredita povećana je 21,8 miliona eura u odnosu na kraj prethodne godine, a od juna 2020. 24,9 miliona. U prvih šest mjeseci ove godine krediti odobreni građanima bili su veći od depozita tog sektora u bankama, koji su vrijedili 1,27 milijardi eura.
Krediti stranaca uvećani za trećinu
Od početka godine značajno su porasli krediti odobreni strancima i to u iznosu od 109,2 miliona eura ili 34,3 odsto.
“Imajući u vidu da sredstva banaka deponovana kod nerezidentnih depozitnih institucija čine najveći udio u kreditima nerezidenata, ostvareni rast je najvećim dijelom rezultat povećanja ovih sredstava u iznosu od 83,2 miliona eura ili 37,7 odsto”, zaključili su u CBCG.
