Uz brojne nesumnjive ekonomske benefite i značaj za dalji razvoj cjelokupne crnogorske ekonomije, osnovni finansijski parametri ukazuju i na umjerenu finansijsku atraktivnost projekta hidroelektrane Komarnica, navodi se u koncesionom aktu za taj projekat. Navedeno je da je iznos koncesione naknade utvrđen na jedan odsto od prihoda od prodaje električne energije proizvedene u HE Komarnica.
– Procijenjena stopa internog povrata na investiciju, koja se kreće između šest i 12 odsto, zavisno od scenarija, te njegova snažna međuzavisnost sa efektima na rad postojeće hidroelektrane Piva, ukazuje na to da je ovaj projekat prvenstveno finansijski atraktivan vlasniku -Elektroprivredi – kaže se u koncesionom aktu.
Navodi se da je osnovni zaključak da se projekat može smatrati ekonomski i finansijski izvodljivim i atraktivnim zbog ekonomske spoljne koristi za zajednicu, ali prvenstveno zbog sposobnosti da ubrza energetsku tranziciju ka obnovljivim izvorima energije kroz stvaranje pretpostavki za još bržu integraciju novih solarnih i vjetroelektrana.
Ministarka ekonomije Dragica Sekulić je krajem avgusta uručila akt o koncesiji za izgradnju HE Komarnica izvršnom direktoru EPCG Igoru Noveljiću. EPCG je nedavno Ministarstvu održivog razvoja uputila zahtjev za izdavanje urbanističko-tehničkih uslova za izradu tehničke dokumentacije za građenje HE Komarnica.
Rok trajanja koncesije je utvrđen na maksimalni dozvoljeni period u skladu sa zakonom, odnosno na 30 godina uz mogućnost produženja na dodatnih 30 godina, nakon donošenja odluke Skupštine.
– Kao početak roka trajanja koncesije uzima se dan početka eksploatacije, definisan kao dan dobijanja upotrebne dozvole za hidroelektranu Komarnica – navodi se u koncesionom aktu.
Iznos koncesione naknade utvrđen je na jedan odsto od prihoda od prodaje električne energije proizvedene u HE Komarnica. Ovaj iznos koncesione naknade koncesionar (EPCG) će plaćati koncedentu Vladi u skladu sa ugovorom o koncesiji.
– Imajući u vidu veliko vrijeme povrata i umjerenu dobit, u skladu sa članom 61 Zakona o koncesijama kao i činjenicu da se koncesija dodjeljuje privrednom društvu u većinskom državnom vlasništvu, a da bi eventualno učešće privatnog kapitala uslijedilo tek nakon sprovedenog konkurentnog postupka, koncesiona naknada je utvrđena na vrijednost od jedan odsto – dodaje se u koncesionom aktu. HE Komarnica je planirana kao čeona hidroelektrana sa akumulacijom u slivu rijeke Pive, sa branom na kraju uspora postojeće akumulacije HE Piva.
Izgradnja HE Komarnica predviđena na profilu Lonci, u suženom dijelu kanjona rijeke Komarnice, 45 km uzvodno od postojeće brane Mratinje (HE Piva), sa lučno-betonskom branom visine 171 metar i kotom normalnog uspora 811 mnm. HE će imati instalisanu snagu od oko 172 megavati (MW) sa očekivanom godišnjom proizvodnjom do 213 gigavat sati (GWh) električne energije.
– Period izgradnje HE Komarnica se procjenjuje na sedam godina, a troškovi izgradnje na 260-290 miliona eura – navodi se u dokumentu.
Koncesiono područje se nalazi unutar prostora obuhvaćenog Detaljnim prostornim planom za prostor višenamjenske akumulacije na rijeci Komarnici, površine ukupnog zahvata 5.577 ha.
Površina akumulacije je 3,8 miliona kvadratnih metara, a za usvojenu kotu normalnog uspora 811 mnm zapremina akumulacije iznosi oko 227 miliona metara kubnih.
– Imajući u vidu činjenicu da je planskim dokumentom, ali i primjenom propisa u skladu sa kojima će se projekat realizovati, obezbijeđeno poštovanje principa efikasnog i ekonomičnog korišćenja prirodnih resursa, te da će gradnja HE Komarnica pomoći zadovoljavanje energetskih potreba i strateških ekonomskih interesa Crne Gore, kao i da će se projekat realizovati uz primjenu svih mjera zaštite životne sredine, apsolutno je nesporno da se davanjem predmetne koncesije obezbjeđuje javni interes – zaključuje se koncesionom aktu.
HE Komarnica smanjuje spoljnotrgovinski deficit
Poručeno je da je osnovni cilj realizacije projekta HE Komarnica povećanje proizvodnje električne energije u Crnoj Gori, a u okviru sveobuhvatnih aktivnosti na povećanju BDP i smanjenja spoljnotrgovinskog deficita.
– Jedinična potrošnja energije po stanovniku tek je na polovini evropskog prosjeka potrošnje koja se procjenjuje potrebnom za željeni nivo standarda, pa je evidentno da će potrebe Crne Gore za energijom i u narednom periodu snažno rasti. Upravo to ukazuje na neophodnost gradnje novog akumulacionog izvora, poput HE Komarnica, kako bi se sistemski kapaciteti postojećih HE Piva i Perućica potpomogli u trajnom obezbjeđenju pouzdanog i kvalitetnom napajanju potrošača električnom energijom – navodi se u koncesionom aktu.
Dodaje se da je kao tradicionalna uvoznica električne energije Crna Gora decenijama bila izložena svim ekonomskim i bezbjednosnim rizicima takvog statusa.
– U posljednjih dvadeset godina, uvoz električne energije kreirao je ukupni spoljnotrgovinski deficit vrijedan oko 850 miliona eura. Crna Gora i dalje gotovo 45 odsto ukupnih energetskih potreba zadovoljava uvozom, dominantno nafte i naftnih derivat, dok oko 40 odsto električne energije proizvodi termoelektrana na ugalj – kaže se u dokumentu.
Izvor: Pobjeda
