Ono što je predsjednik Evropske komisije Jean-Claude Juncker najavio u septembru tokom govora o stanju EU, polako dobija osnovne konture, koje će Uniji omogućiti dodatnu monetarnu samostalnost.
Naime, EK počinje da radi na poboljšanju uloge Evropskog stabilizacionog mehanizma (ESM), koji je dosad služio članicama eurozone da iz njega, po potrebi, posude novac, a sve s ciljem da se ESM osnaži kao svojevrsni fond koji će sprovoditi programe spašavanja članica EU-19, te pratiti i nadzirati kako se taj novac troši. Sličnosti s Međunarodnim monetarnim fondom (MMF) nisu slučajne, naprotiv, namjerne su jer upravo time EU se nastoji osloboditi uticaja ovog međunarodnog, domicilno američkog tijela, koje se uvijek zvalo upomoć kad je državi s eurom nužna finansijska pomoć i/ili spas.
Detaljni planovi EK-a oko novih ovlašćenja ESM-a očekuju se, piše CNBC, do kraja godine, što bi, navode, moglo dramatično promijeniti odnose s MMF-om. Juncker je u septembru o tome govorio ovako: “Eurozona je sad elastičnija nego prije i vjerujem da bi ESM trebalo da napreduje u Evropski monetarni fond, koji mora biti čvrsto utemeljen u pravilima EU”.
Oko ideje EU-pandana MMF-a s njim se slaže i francuski predsjednik Emmanuel Macron i još neki državnici. Drže da je ideja EMF-a produbiti veze unutar eurozone i učiniti je prilagodljivijom na buduće finansijske šokove.
Pozdravili bi ga i Nijemci, koji su kritični prema fiskalnim ovlašćenjima EK-a koja, misle, nije bila dosljedna u kažnjavanju onih koji nisu znali da servisiraju svoj dug. Više od svega, namjera je Evropu učiniti nezavisnom o MMF-u svaki put kad neko u eurozoni zatreba novčano spašavanje. Primjer je i grčka kriza, koja je pokazala različitosti rješenja problema saniranja dugova na relaciji EU-MMF. “EMF bi omogućio da se problemi eurozone rješavaju u njoj, a ne da ih rješava neko spolja. EU želi da osposobi svoje ‘vatrogasce’ koji će gasiti moguće krize”, naglašava glavni ekonomista ING-a Carsten Brzeski.
