Devet godina od izbijanja najveće globalne finansijske krize od Drugog svjetskog rata, bankari Zapada još nemaju jedinstven stav kako da se ne ponovi krah iz 2007. godine. Umjesto dogovora kako da spriječe sljedeću finansijsku krizu, Evropa i Amerika zaoštrile su ovih dana odnose, prijeteći da svijet ostave bez “spasilačkog recepta”.
U dva sukobljena tabora svrstali su se EU i Japan, s jedne strane i SAD i Švajcarska, s druge strane, odnosno, establišment najrazvijenijeg dijela svijeta, inače, protagonisti krize od kolapsa amerićkog hipotekarnog tržišta (2007. godine) i basnoslovnog kolapsa banke Braća Liman u septembru 2008. godine. Sukob oko profila budućih pravila, kojima bi se spriječilo da banke pogrešno procijene rizike poslova u koje su se upustile, eskalirala je najavom Brisela da će zaoštriti uslove rada u velikim stranim bankama u Evropi, otkriva londonski “Financial times”.
U osnovi najnovijeg udaljavanja Evrope i Amerike, ovog puta na terenu finansija, je procjena koliko para banke treba da ostave po strani, za slučaj rizičnih situacija i ko treba da odlučuje o toj sumi? EU i Japan smatraju da bankama treba prepustiti da internim modelima procjene odluče o donjoj granici kapitala za “ne daj bože”, dok SAD i Švajcarska upozoravaju da je uspostavljanje preciznog antikriznog recepta po modelu “jedan za sve”, pod nazorom Bazelskog komiteta (udruženja od preko 400 vodećih banaka svijeta), daleko ispravniji metod kontrole ko se i u kakve finansijske poslove upušta.
Dva bankarska tabora Zapada odmjeriće snagu svog uticaja 28.-29. novembra u Santjago de Čileu na sjednici, koju je zakazalo Udruženje globalnih bankara (Bazelski komitet). Ovo, inače, uticajno udruženje sve donedavno se nadalo da će nakon višegodišnjih mučnih pregovora članstva, uspjeti da izađe sa jedinstvenom globalnom recepturom protiv budućih mutnih rabota banaka.
Dogovor djeluje neizvjesno, posebno nakon najave Evropske komisije da će stranim bankama postaviti stroga pravila poslovanja na terenu “briselske familije”, izvještava “Wall Street Journal”. Prema planu, koji bi trebalo da iznese evropski komesar za finansije Valdis Dombrovski, sve strane banke, za koje Brisel procijeni da su od značaja za globalni finansijski sistem, kao i one koje imaju filijale u dvije ili više EU država sa imovinom od preko 30 milijardi eura, moraju da se podvrgnu evropskoj regulativi. Takođe, Brisel od pojedinih velikih američkih banaka traži da restrukturiraju svoje podružnice u Evropi i tu polože značajan kapital.
Ovaj evropski predlog uslijedio je nakon nedavnog zahtjeva američkog ministra pravde da “Deutsche Bank” plati globu od 14 milijardi dolara zbog malverzacija tokom globalne krize na Wall Streetu. Njemačka je, uoči sjednice Bazelskog komiteta u Čileu, zaprijetila da će se povući iz pregovora ukoliko ne izdejstvuju za sebe velike olakšice, prenosi agencija Blumberg. Zvanični Tokio i Brisel slažu se da su zahtjevi finansijera sa one strane Atlantika za viši nivo kapitala dodatno breme za banke u EU i Japanu, pogotovo u vrijeme ekspanzije američkih investicionih banaka u Evropi. Dakle, dogovor je i dalje neizvjestan.
Ekonomski online
