U fazu za dobrovoljno finansijsko restrukturiranje po podgoričkom modelu može da uđe oko 600 miliona eura, koje su banke klasifikovale u B i C kategoriju, odnosno kredite sa čijom se otplatom kasni do 270 dana.
Od tog iznosa u kategoriji B je 458,5 miliona eura, odnosno 19 odsto ukupnih kredita, a kategorija C čini 158,1 ili 6,6 odsto ukupnih kredita.To je juče u Privrednoj komori saopštila predstavnica Centralne banke Marijana Migrović na informativnoj sesiji o Zakonu o sporazumnom finansijskom restrukturiranju.
– Udio nekvalitetnih u ukupnim kreditima na kraju juna iznosio je 372 miliona eura, odnosno 15,6 odsto, što je smanjenje od 7,5 odsto u odnosu na isti period prošle godine – kazala je Mitrović.
Po njeni riječima, krediti odobreni privredi na kraju juna iznosili su 958 miliona, odnosno 40 odsto ukupnih, što je rast od 0,8 odsto u odnosu na isti period prošle godine.
– Privredi je u prvih pet mjeseci ove godine odobreno 190,3 miliona novih kredita. Nekvalitetni krediti privrede su na kraju juna iznosili 279 miliona i činili su 70 odsto ukupnih nenaplativih kredita – navela je Mitrović.
Po njenim riječima ukupni restrukturirani krediti banaka iznosili su 360 miliona eura, dok su banke ukupno izmjestile aktivu u iznosu od 719,8 miliona.
Na Zakonu o sporazumnom finansijskom restrukturiranju radilo se dvije godine, a na snagu je stupio 2. maja, sa oročenom primjenom od dvije godine.
Direktor Direktorata za finansijski sistem i unapređenje poslovnog ambijenta Ministarstva finansija Bojana Bošković pojasnila je da se umjesto donošenja podzakonskog akta, kako je to urađeno u drugim zemljama, između ostalih i u Srbiji, Crna Gora odlučila za donošenje zakona, jer je time poslata jasna poruka da taj problem postoji i da ga treba rješavati.
– Čisto u smislu jačine poruke, jer zakon podrazumijeva dobrovoljnost, rekla je ona.
Po njenim riječima u strukturi 50 najvećih dužnika 60 odsto su povjerioci banke, skoro 30 odsto država a 10 odsto se odnosi na međusobna dugovanja.
Pedeset najvećih dužnika, čine 0,35 od ukupno evidentiranih dužnika, koji u ukupnom iznosu blokade učestvuju sa 35,89 odsto, a njihov dug na kraju juna, prema podacima CBCG iznosio je 188,56 miliona eura, od čega je dug prema bankama 131 milion eura.
– Ako ovaj zakon ne pruža ništa novo, pruža mogućnost vansudskog rješavanja problema, s obzirom da smo svi svjesni da su sudovi dosta spori i ponekad neefikasni iz različitih razloga, rekla je Bošković.
Visok nivo NPL i njihova niska pokrivenost moraju uticati na banke, a nerješavanje tog problema može prouzrokovati nesagledive probleme u sistemu, ocijenila je finansijski ekspert Mira Brić Jović.
Ona je navela da je analiza stanja u regionu pokazala da pokrivenost NPL-a nije na zavidnom nivou, a da je u Crnoj Gori, gdje iznosi 46,3 odsto, najniža.
Zakon nije zaživio
Predsjednik PKCG Velimir Mijušković istakao je da podgorički model, nije zaživio na pravi način.
– Razlozi za to postoje na obje strane i kod banaka i kod privrede. Banke ne pokazuju dovoljan stepen interesovanja, a od privrede izostaje očekivani pritisak, što je posledica njihove nedovoljne informisanosti o mogućnostima koje se nude kroz taj model rekao je on.
Mijušković je podsjetio da je u Izvještaju o napretku iz oktobra ocijenjeno da crnogorski bankarski sektor ostaje stabilan, ali da visok nivo NPL-a ostaje ključni problem.
– Ono što je važno, to je postojanje poreskih podsticaja koji prate proces restrukturiranja, jer se na otkupljeni kredit ne plaća PDV. Postoje i podsticaji vezani za poreze na dobit i plaćanje poreskog duga na rate, rekao je on.
Izvor: Dan
