Prilikom davanja garancije Željezari Nikšić od 26,3 miliona eura za kredit kod Kredit svis banke Vlada nije detaljno analizirala poslovanje te kompanije i nalaze komercijalnog revizora u kojima se navodi da je ukupni gubitak u vrijeme izdavanja garancije bio 120 miliona eura, navodi se u konačnom izvještaju Državne revizorske institucije DRI o reviziji državnih garancija izdatih 2010. i 2011. godine.
Vlada je garancije Željezari izdala u maju 2010. godine, a godinu dana kasnije, kada je švajcarska banka aktivirala garanciju, iz budžeta platila 33 miliona eura, jer britansko-holandski vlasnik nije vraćao kredit, piše Dan.
Vlada je platila 26,3 miliona eura glavnice i 6,6 miliona kamate.
Vrhovna revizija je utvrdila da je nakon usaglašavanja sa nacrtom ugovora o izdavanja garancije sa Kredit svisom, Vlada premijera Mila Đukanovića zadužila tadašnjeg ministra ekonomije Branka Vujovića da prati realizaciju predviđenih aktivnosti u Željezari i o tome redovno informiše Vladu. Pored toga, zadužili su ministarstva ekonomije i finansija da obezbijede nadzor nad trošenjem 2.6,3 miliona eura.
„Ministarstva ekonomije i finansija do okončanja postupka revizije nijesu prezentirala izvještaje o izvršenom nadzoru, koji su bili dužni da vrše shodno zaključku Vlade“, navodi se u izvještaju DRI.
Vrhovna revizija je ukazala da je strategijom upravljanja dugom predviđeno da iznos garancije ne pokriva više od 80 odsto kreditne obaveze.
„DRI od strane subjekata revizije, ministarstva ekonomije i finansija i Komisije za kontrolu državne pomoći, nije prezentovan dokaz o vršenju analize odnosa garancije u odnosu na relevantni dio strategije upravljanja dugom i da li je predlog u skladu sa njom“, piše u izvještaju.
Kao kontragaranciju za 26,3 miliona eura holandski MNSS je založio 66 odsto akcija koje je imao u Željezari, a čija je nominalna vrijednost 32,7 miliona, skoro 300 hiljada manje od iznosa garancije koju je Vlada platila.
Prije nego što je aktivirana garancija, aprila 2011, u Željezari je uveden stečaj na zahtjev radnika. Vlada je iznos garancije od 33 miliona eura prijavila u stečajnu masu, međutim prema mišljenju DRI, gdrancije su nenaplative.
„Cjelokupna imovina Željezare prodata je Toščeliku maja 2012. godine za 15,1 milion eura, a potraživanja države iznose 33 miliona eura i spadaju u potraživanja trećeg reda“, pojasnili su iz DRI.
Željezarom trenutno upravlja Toščelik, a bivši vlasnici MNSS i Rekupero pokrenuli su prošle godine arbitražni postupak u kojem traže od Crne Gore odštetu od 72 miliona eura, jer im se kako kažu, miješala u upravljanje fabrikom.
