Euro, valuta monetarne unije koju je uveo jedan broj država članica Evropske unije, a jedan dio ne. Euro su, sa druge strane, kao valutu prihvatile i države koje nisu članice EU, što je slučaj sa našom državom.
Sjećate li se valuta koje su uvođenjem eura otišle u prošlost?
Austrijski šiling
- jedna od stabilnijih valuta u Evropi, zbog čega su je zvali alpskim dolarom
- šiling je postao zvanična valuta u Austriji 1924. godine, nakon što je hiperinflacija kao posljedica Prvog svjetskog rata i raspada Austro-Ugarske učinila prethodnu valutu, krunu, gotovo bezvrijednom
- tokom Hitlerove vladavine šiling je zamijenjen tzv. Reichsmarkom
- neki od poznatih Austrijanaca koji su krasili novčanice su Mozart i Freud
- šiling se prestao koristiti 2002. godine
- 1 EUR = 13.7603 ATS
Belgijski franak
- u vrijeme Napoleona u Belgiji se koristio francuski franak, tokom ujedinjenja sa Holandijom gulden, a belgijski franak usvojen je kao nacionalna valuta nakon proglašenja samostalnosti 1832. godine.
- Belgijska ekonomija doživjela je uzlet u godinama nakon Drugog svjetskog rata, no ekonomska kriza u ranim 80-tima dovela je do devalvacije valute
- 1 EUR = 40.3399 BEF
Luksemburški franak
- relativno mlada valuta, ponajviše zbog toga što su zemljom kroz istoriju vladali razni okupatori koji su uvodili svoje valute
- u zemlji je prihvaćeniji bio francuski franak i njemačka marka
- 2002. godine zemlja je uvela euro
- 1 EUR = 40.3399 LUF
Francuski franak
- francuski franci jedna su od najstarijih evropskih valuta
- prvi su novčići iskovani u 14. vijeku kako bi se iplatila otkupnina za kralja Ivana Dobrog
- valuta je tokom svoje povijesti nekoliko puta gubila na vrijednosti, nakon Prvog i Drugog svjetskog rata
- 2002. godine franak je popustio pred eurom
- 1 EUR = 6.55957 FRF
Holandski gulden
- moderni gulden postao je monetarna jedinica Holandije 1816. godine nakon pada Napoleona
- novčići su se pravili od srebra, pa su ih ljudi masovno topili, zbog čega je nastao manjak guldena u opticaju, a vlada je odlučila da prestane koristiti srebro
- euro je uveden 2002. godine
- 1 EUR = 2.20371 NLG
Kiparska funta
- takođe zvala i lira
- njeno je korištenje u početku bilo upitno jer je zemlja 1879. godine još uvijek bila dio Osmanskog Carstva
- zemlja je uvela euro 2008. godine
- 1 EUR = 0.585274 CYP
Irska funta
- po proglašenju neovisnosti od Britanije, Irska je uvela svoju valutu, jednake vrijednosti kao britanska funta
- pjesnik William Butler Yeats bio je zadužen za odabir emblema kovanica, te je odabrao harfu
- 1 EUR = 0.787564 IEP
Njemačka marka
- njemačke marke prisutne su od 9. vijeka
- nakon dva svjetska rata zemlja se borila s otplatom ratnih reparacija, hiperinflacijom
- koristila se do 2002. godine
- 1 DEM = 0.511292 EUR
Finska marka
- kada je uvedena 1862. godine Finska je bila pod ruskom vlašću i bila je jedina zemlja unutar Carstva sa vlastitom valutom, sve do finske nezaisnosti 1917. godine
- dizajn kovanice jedne finske marke bio je nepromijenjen 140 godina
- kako se marka smatrala nacionalnim simbolom, Finci su se teško oprostili s njom 2002. godine
- 1 EUR = 5.94573 FIM
Estonska kruna
- estonska kruna koristila se od 1928. do 1940. godine, prije toga službena valuta bila je ruski rubalj, i od 1992. do 2011. godine
- 2011. godine zemlja je preuzela euro
- 1 EUR = 15.6466 EEK
Slovačka kruna
- slovačka kruna ima kratku istoriju, koristila se pod tim imenom od 1939. do 1945. godine, bila je zamijenjena čehoslovačkom krunom, a zatim 1993. godine proglašenjem slovačke nezavisnosti doživjela povratak
- euro je uveden 2009. godine
- 1 EUR = 30.1260 SKK
Letonski lats
- letonski rubalj 1922. godine je kao nacionalnu valutu zamijenio lats, zamijenio ga je rubalj tokom okupacije 40-ih godina prošlog vijeka ponovo uveden, a lats se vratio u opticaj 1993. godine
- zemlja je uvela euro 2014. godine
- 1 EUR = 0.702800 LVL
Litvanski litas
- prvi litasi uvedeni su 1922. godine, a kao valuta su kroz istoriju zamijenjivani tokom ruske i njemačke okupacije
- 2015. godine zamijenio ju je euro
- 1 EUR = 3.45280 LTL
Grčka drahma
- prve drahme datiraju iz 6. vijeka prije Hrista i imaju vrlo zanimljivu istoriju
- drahma znači ‘koliko stane u šaku’
- kovanica od 5 drahmi koristila se u prvom automatu koji je 150. godine prije Hrista u Aleksandriji služio za dijeljenje ceremonijalne vode
- kada je Grčka proglasila nezavisnost od Turske 1827. godine, novčanice je krasio feniks koji se uzdiže iz pepela
- zemlja se tokom Drugog svjetskog rata borila sa velikom inflacijom, što je oslabilo nacionalnu valutu
- euro je uveden 2002. godine
- 1 EUR = 340.750 GRD
Italijanska lira
- iako su se novčići zvani lira koristili u srednjem vijeku, lira je uvedena kao nacionalna valuta tek 1860. godine
- kao i grčka drahma, lira je bila vrlo nestabilna valuta. Na primjer, tokom Drugog svjetskog rata, Italijani su morali predati porodičnu zlatninu kako bi država mogla finansirati rat
- 2002. godine Italija je prešla na euro
- 1 EUR = 1,936.27 ITL
Malteška lira
- zvanična valuta na Malti od 1972. do 2007. godine
- 1 EUR = 0.429300 MTL
Portugalski eskudo
- eskudo je zamijenio real u Portugalu 1911. godine
- vrijednost valute drastično je pala kada je tokom puča 20-ih godina u cirkulaciju ubačeno nekoliko hiljada novčanica od 500 eskuda
- euro se koristi od 2002. godine
- 1 EUR = 200.482 PTE
Španska pezeta
- rođena je 1868. godine kao zamjena za peso
- tokom civilnog rata uvedena je Nacionalistička i Republikanska pezeta
- inflacija pod diktaturom Francisca Franca dovela je do devaluacije pezete 1967. godine
- zbog nestabilnosti valute Španci su 2002. godine vrlo dobro prihvatili euro
- 1 EUR = 166.386 ESP
Slovenački tolar
- tolar je bio slovenačka verzija dolara, a uveden je kao zvanična valuta 1991. godine
- naši su susjedi 2007. godine prigrlili euro
- 1 EUR = 239.640 SIT
Izvor: Lider.Press
