Kvalitetna i temeljna reforma obrazovnog sistema je preduslov unapređenja i razvoja ljudskih resursa. Imajući u vidu da su visoko obrazovanje i naučnoistraživački rad od posebnog društvenog značaja i jedan od glavnih faktora razvoja i pokretača napretka, kvalitet visokog obrazovanja je u fokusu društvenog interesovanja.
Reforme
Crna Gora je 2003. godine ušla u Bolonjski proces, sa ciljem reforme visokog obrazovanja. Privrednici Evrope nezadovoljni kvalitetom znanja završenih studenata po starom sistemu, istakli su preko vlada članica EU potrebu za promjenama u sistemu visokog obrazovanja i inicirali sveobuhvatnu reformu. Dotadašnji sistem je pružao više teorijskih znanja, a manje praktičnih i upotrebljivih za poslodavca.
Privrednici su tražili povezivanje nastavnih programa sa potrebama privrede i tržišta rada, povećanje efikasnosti studiranja, manje odustajanja od studiranja, skraćivanje godina provedenih na studijama i efikasnije korišćenje finansija u visokom obrazovanju. Stoga su vlade članica EU pokrenule sveobuhvatnu reformu u cilju stvaranja Evrope kao najkonkurentnije i najdinamičnije ekonomije. U cilju prilagođavanja dinamičnoj konkurentskoj stvarnosti visokoškolskog obrazovnog sistema u Evropi i šire, naše obrazovne institucije moraju adekvatno odgovoriti poboljšanjem kvaliteta ponude, biti inovativne i atraktivne za mlade ljude.
Anketa
Privredna komora kao jedan od socijalnih partnera Vladi u realizaciji reforme obrazovanja i razvoja ljudskih resursa, tokom aprila 2016. sprovela je anketu o percepciji privrednika o kvalitetu znanja i vještina osoba sa visokim obrazovanjem. Obuhvaćeno je 130 poslodavaca iz 16 opština i različitih oblasti poslovanja. Skoro 90 odsto anketiranih ocjenjuje da je prethodni sistem visokog obazovanja bio kvalitetniji u odnosu na ,,Bolonjski”. Samo 7,7 odsto smatra da obezbjeđuje kvalitetnu radnu snagu, 70,8 procenata da to djelimično čini, a 21 odsto da ne obezbjeđuje. Polovina ispitanika ne može da nađe odgovarajuće visoko obrazovne kadrove koji su specijalisti za djelatnost u kojoj posluju, 28,5 odsto se djelimično suočava sa time, a 22,3 odsto nema ovaj problem. Anketa je pokazala da institucije visokog obrazovanja uglavnom (94,6 procenta) nijesu konsultovale privrednike prilikom izrade studijskih programa.
Privrednici smatraju da visokoškolci posjeduju srednji nivo sposobnosti. Najzadovoljniji su kompjuterskom i tehničkom pismenošću, a najmanje preduzetničkim vještinama, posvećenosti detaljima i svjesnošću o poslovnom okruženju. Pozitivni stav i energiju su izdvojili kao primjetne lične karakteristike, dok smatraju da su sposobnost za rad pod pritiskom, odgovornost, profesionalizam i radna etika na relativno niskom nivou. Poslodavci koji nijesu zadovoljni znanjem i kompetencijama zaposlenih taj problem uglavnom prevazilaze organizacijom obuka u kompaniji ili uključivanjem u edukativne aktivnosti Privredne komora. Nešto manje organizuju studijske posjete kompanijama u okruženju i EU ili uspostavljaju saradnju sa obrazovnim insitucijama u cilju pohađanja dodatnih specijalističkih kurseva.
Strani fakulteti
Kada su u pitanju znanja, vještine i kompetencije svršenih studenata iz inostranstva, 22,3 odsto anketiranih smatra da su kvalitetniji, a 41,5 odsto da je to djelimično tačno. Samo 7 odsto smatra da je kvalitenija radna snaga školovana na crnogorskim fakultetima. Anketiranih 29,2 odsto nije do sada imalo priliku da zapošljava studente sa inostranih fakulteta. Ovo istraživanje predstavljeno je nedavno u Privrednoj komori na okruglom stolu “Reforma visokog obrazovanja u Crnoj Gori, u čijem radu su učestvovali predstavnici privrede, resorsnog ministarstva, visoškolskih institucija i Zavoda za zapošljavanje.
Zaključeno je da je potrebno nastaviti sa reformom obrazovanja u pravcu jačeg povezivanja sa privredom i većeg učešća praktične nastave u studijskim programima. Takođe je istaknuto da je neophodno ojačati saradnju sa privredom u smislu realizacije zajedničkih projekata na nacionalnom i evropskom nivou.
Pobjeda
Foto: Vijesti
