Trend rasta nenaplaćenih kredita i dalje predstavlja glavni faktor lošeg rezultata poslovanja banaka.
To je u razgovoru za „Vijesti“ kazao direktor Sektora za kontrolu u Centralnoj banci (CBCG) Darko Bulatović.
Na osnovu kvartalnih podataka dostavljenih CBCG, a koji se odnose na prošlu godine, finansijski rezultat na nivou sistema bio je negativan i iznosio je 56,5 miliona eura. Od 11 banaka u sistemu osam je poslovalo sa profitom, dok su preostale tri zabilježile gubitak na kraju prethodne godine.
Ukupni gubitak tri banke iznosio je 68,9 miliona eura (NLB Montenegro, Crnogorska komercijalna (CKB) i First Financial banka (FFB). Banke koje su pozitivno poslovale ostvarile su ukupni profit od 12,4 miliona eura(Erste, Hipo Alpe Adria, Sosijete Ženeral Montenegro, Hipotekarna, Komercijalna, Prva, Atlas i IBM banka)
Iz CBCG su objasnili da su banke negativno poslovale i zbog toga što su imale ograničen pristup stranim izvorima finansiranja.
„Ograničena ponuda i veća cijena pozajmljivanja novca na stranim tržištima dovela je do toga da banke alternativu traže u domaćim izvorima finansiranja, prije svega, kroz formu depozita kao najskupljeg vida finansiranja. To posljedično povlači rast rashoda po tom osnovu te negativne efekte na finansijski rezultat banaka. Rast opštih troškova u prethodnoj godini u iznosu od 6,3 miliona eura ili približno šest odsto je doprinio lošijim pokazateljima sistema kao cjeline”, istakao je Bulatović, dodajući da će opšti troškovi biti predmet posebnog interesovanja vrhovne monetarne institucije posebnog interesovanja CBCG.
Opšti troškovi banaka uključuju troškove plata i doprinosa, troškove poslovnog prostora i fiksne aktive, reklamiranje, materijali, publikacije, troškovi komunikacionih mreža…
Prema ranijim podacima iz vrhovne monetarne institucije opšti troškovi banaka rastu od 2009. godine. Na kraju 2011. godine dostigli su 106,4 miliona eura i viši su za 4,7 odsto (4,8 miliona eura) u odnosu na kraj 2010. godine, odnosno za 5,3 odsto (5,3 miliona eura) u odnosu na kraj 2009. godine.
Na pitanje “Vijesti” da li rezultati o poslovanju bankarskog sektora u prošloj godini pokazuju da je potreban novi kapital i u kojem iznosu Bulatović je odgovorio da će to pokazati najnovije stresno testiranje koje se radi.
“U cilju održavanja finansijske stabilnosti na zadovoljavajućem nivou CBCG na redovnoj osnovi sprovodi stresno testiranje banaka. Ukoliko rezultati najnovijeg stresnog testiranja budu ukazivali na povećan nivo rizika ismanjenje koeficijenta solventnosti na nivo ispod zakonski propisanog minimuma od 10 odsto, banke će imati obavezu da obezbijede novi kapital kao preventivu od potencijalno većeg nivoa rizika”, rekao je Bulatović.
Banke su se prošle godine dokapitalizovale sa 46,5 miliona eura, a u ovoj godini sa 10,5 miliona.
Podaci CBCG pokazuju da je ukupni kapital banaka na kraju prethodne godine bio 288,7 miliona eura i u odnosu na kraj 2011. godine kada je kapital banaka iznosio 305,2 miliona eura bilježi pad od 5,4 odsto.
Blagi optimizam u 2013.
U vrhovnoj monetarnoj instituciji procjenjuju da se u ovoj godini može očekivati blaga kreditna aktivnost banaka. On je ukazao da je poslovanje bankarskog sistema usko povezano sa makroekonomskim ambijentom i uslovima poslovanja na tržištu.
“Procjene CBCG, kao i međunarodnih finansijskih institucija, govore da će ova godina biti karakterisana rastom BDP-a od oko dva odsto na godišnjem nivou, što ide u prilog relativnom optimizmu po pitanju kretanja u bankarskom sektoru. Na drugoj strani, uslovi pozajmljivanja domaćih banaka na stranim tržištima ograničene su visokim kamatnim stopama koji su posljedica percepcije rizika vezanih za naš region. Rast nekvalitetne aktive, konsolidacija banaka, dostupnost likvidnih sredstava koji se mogu plasirati u date svrhe, kao i nedostatak kvalitetnih projekata i dalje predstavljaju prepreku rastu kreditnih aktivnosti. Na osnovu tih pretpostavki u ovoj godini se može očekivati blagi rast kreditnih aktivnosti banaka”, ocijenio je Bulatović.
Ukupni krediti na kraju prethodne godine bili su 1,86 milijardi eura, što predstavlja smanjenje od 4,8 odsto ili 93,2 miliona eura u odnosu na 2011. godinu kada su ukupni krediti bili 1,95 milijardi eura. Sa druge strane, depoziti u prošloj godini bilježe rast bilježe rast za devet odsto ili 163,7 miliona eura u odnosu na uporedni godišnji period. Ukupni depoziti su na kraju 2012. godine iznosili 1,98 milijardi eura.
Izvor: Vijesti
